Studio C
Ηχογραφήσεις των Μουσικών Συνόλων και του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας
Στην εκπομπή του Σαββάτου, 27.11.2021 και ώρα 20.00, θα μεταδοθεί σε πρώτη ραδιοφωνική μετάδοση, η επετειακή συναυλία της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ, που δόθηκε στις 25 Μαρτίου 2021 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Θα ακουστούν έργα των συνθετών Β.Α.Μότσαρτ, Λ.Β.Μπετόβεν, Γ.Κωνσταντινίδη και Ν.Μάντζαρου. Διευθύνει ο αρχιμουσικός Μύρων Μιχαηλίδης.
Το πρόγραμμα της συναυλίας περιλαμβάνει τα έργα:
Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (1756-1791)
Εισαγωγή από την όπερα «Απαγωγή από το Σεράι KV 384»
Πρόκειται για την εισαγωγή μιας ανάλαφρης όπερας σε τρεις πράξεις που ο Μότσαρτ συνέθεσε στην αρχή της νεότητάς του και μ’ αυτήν καθιερώθηκε στο χώρο του λυρικού θεάτρου.
Την έγραψε το 1782, όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε πάψει πλέον να αποτελεί απειλή για την κεντρική Ευρώπη και αντιμετωπίζονταν ως κάτι εξωτικό, παρά εχθρικό.
Την εποχή εκείνη προωθούνταν από τους Ευρωπαίους ηγέτες η σύσφιξη των σχέσεων με την Ανατολή κι έτσι έπρεπε να κατανικηθεί και το στερεότυπο των άγριων και απολίτιστων που είχε καλλιεργηθεί τους περασμένους αιώνες και φόβιζε τους δυτικούς. Σε αυτό το πλαίσιο ανατέθηκε στον Μότσαρτ να γράψει μία σχετική όπερα και ο ιδιοφυής συνθέτης δημιούργησε αυτό το αριστούργημα.
Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν (1770-1827),
Εισαγωγή από το έργο «Τα ερείπια των Αθηνών»
Το 1811 ο Μπετόβεν, που βρισκόταν τότε στη Βιέννη, ανέλαβε να γράψει τη μουσική για μια θεατρική παράσταση με την οποία θα εγκαινιαζόταν, έναν χρόνο μετά, το αυτοκρατορικό θέατρο στην Πέστη, (μέρος της σημερινής Βουδαπέστης) σε κείμενο του Αυγούστου φον Κάτσεμπου. Ο επίλογος της παράστασης είχε τίτλο «Die Ruinen von Athen» (Τα ερείπια των Αθηνών) κι ένα από τα πιο γνωστά του μέρη είναι η εισαγωγή, η οποία μας εισάγει στο κλίμα της υπόθεσης που εκτυλίσσεται στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα. Η μουσική για “Τα ερείπια των Αθηνών” γράφτηκε λίγα χρόνια πριν από την Επανάσταση, κι αναφέρεται στο πένθος της Ευρώπης για την υποδούλωση της Ελλάδας στους Οθωμανούς.
Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν,
Η νίκη του Ουέλινγκτον
Το έργο γράφτηκε το καλοκαίρι του 1813 για να υμνήσει τη νίκη του Δούκα του Ουέλινγκτον κατά του Ναπολέοντα στη Μάχη της Βιτόρια επί ισπανικού εδάφους. Η μουσική του έργου αναπαριστά τη μάχη ανάμεσα τους δύο στρατούς, συχνά με ρεαλιστικό τρόπο με τη χρήση μουσκέτων και εφέ απο κανόνια. Αρχικά δεν είχε γραφτεί για ορχήστρα αλλά για ένα νέο όργανο, το Παναρμόνικον, που είχε φτιάξει ο φίλος του Μπετόβεν Γιόχαν Μέλτσελ. Το 1814 ο συνθέτης θα το παρουσιάσει μαζί με άλλα δύο έργα του σε μια συναυλία για τους συμμετέχοντες στο Συνέδριο της Βιέννης, μια συνάντηση ευρωπαίων ηγετών, που θα αναδιάτασσε τον χάρτη της Γηραιάς Ηπείρου.
Γιάννης Κωνσταντινίδης (1903-1984),
Δωδεκανησιακή σουίτα Νο1
Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης έγραψε λίγα, αλλά σημαντικά, έργα λόγιας μουσικής, που χαρακτηρίζονται από μία σπάνια ευαισθησία και έναν αστείρευτο μελωδικό πλούτο. Οι δύο ορχηστρικές Δωδεκανησιακές Σουίτες του αποτελούν ίσως το αποκορύφωμα της δημιουργίας του και αποτελούν επεξεργασμένα δημοτικά τραγούδια των Δωδεκανήσων, προερχόμενα από την ομώνυμη συλλογή του ιστορικού τέχνης και εθνομουσικολόγου Ελβετού καθηγητή Samuel Baud-Bovy, στον οποίο είναι αφιερωμένη η πρώτη από αυτές. Ο Baud-Bovy ήταν επίσης αυτός που την πρωτοπαρουσίασε τον Ιούνιο του 1949 στη Γενεύη. Η σουίτα έχει 6 μέρη συνολικά, τα οποία ακολουθούν μία διμερή μορφή εναλλαγής αργού και γρήγορου ρυθμού, που εξυπηρετεί την ανάγκη του συνθέτη να χρησιμοποιήσει όσο περισσότερο μελωδικό υλικό μπορεί.
Νικόλαος Μάντζαρος (1795-1872),
7 Ωδές του Διονύσιου Σολωμού σε ενορχήστρωση Άλκη Μπαλτά
Ο Νικόλαος Χαλικιόπουλος – Μάντζαρος, ο συνθέτης του εθνικού μας ύμνου, ήταν στενός φίλος του Διονύσιου Σολωμού και γοητεύτηκε από το ποίημα Ύμνος εις την Ελευθερία. Το επαναστατικό και ρομαντικό περιεχόμενο του έργου επηρέασε βαθιά τον Μάντζαρο που επιθυμούσε ο ύμνος να τραγουδιέται απ’ όλους τους επαναστατημένους Έλληνες. Αρχικά μελοποιήθηκε για τετράφωνη χορωδία και πιάνο, αλλά ακολούθησαν κι άλλες διασκευές. Οι Ωδές αποτελούν μέρος του Ύμνου εις την Ελευθερία ενώ στην τελευταία ωδή ακούγεται η γνωστή και χαρακτηριστική μελωδία του ελληνικού εθνικού ύμνου.
Παραγωγή-παρουσίαση: Μιχάλης Μεσσήνης
Τεχνική επιμέλεια: Κατερίνα Λαπαδάκη
Ηχοληψία: Μιχάλης Συγλέτος, Νίκος Καραπιπέρης, Διονύσης Λυμπέρης
Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ
Μουσική Διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης
